ANASİYASET

Büyük sorunun küçük parçası

İran kamyonları, büyük sorunun küçük bir parçası.

Ankara ve Bakü neden yeni bir savaş istiyor?

Rus Şarkiyatçı, Ermenistan’ın kuzeyindeki durumu Türkiye ve Azerbaycan’ın saldırgan tutumu bağlamında analiz ediyor.

Azerbaycan, Türkiye ve Pakistan’ın aktif desteğiyle Ermenistan sınırında gerilimin tırmandırılmasına hazırlanıyor ve İran bu saldırganlığın hedefi.

Goris-Kapan karayolunda son dönemde yaşananlar da, bu süreçler çerçevesinde değerlendirilmelidir.

Bölgemizdeki durumu inceleyen Rus Şarkiyatçı Karine Gevorgyan, Sputnik Ermenistan ile yaptığı görüşmede bu görüşü dile getirdi.

Gevorgyan, Azerbaycan polisinin Sünik bölgesinde İran kamyonlarını durdurma eylemlerinin daha geniş bir çerçevede değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor.

Ermenistan Cumhuriyeti Ulusal Güvenlik Servisi, 12 Eylül’de Goris-Kapan yolunun bazı yerlerinde konuşlu Azerbaycan polisinin İran kamyonlarını durdurduğunu ve denetlediğini bildirdi (bazı kısımlarda yol, Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolü altındaki bölgeden geçiyor).

Daha sonra medyada, sürücülerden geçmek için para aldıkları bilgisi ortaya çıktı.

Ardından Azerbaycan Devlet Gümrük Komisyonu, “ülke topraklarına girerken yabancı ülkelerin araçları karayolu vergisine tabidir” diye bir açıklama yaptı.

Görüldüğü üzere Bakü, lojistiği sadece Ermenistan’a değil, komşu İran’a da baskı yapmak için bir manivela olarak kullanıyor.

Lakin Tahran’da da boş oturmuyorlar ve Azerbaycan, Ermenistan ile Nahçıvan sınırına büyük güçler topladılar.

İran’ın gerçekten de endişelenmek için nedenleri var.

Örneğin, Hazar Denizi’ndeki Türk-Azerbaycan manevralarının akabindeki Türk, Pakistan ve Azerbaycan özel kuvvetlerinin geniş çaplı askeri tatbikatları.

“Bildiğimiz kadarıyla, İran Dışişleri Bakanlığı’nın resmi temsilcisi, Azerbaycan’ın Hazar Denizi Sözleşmesi’ni ihlal ettiği konusundaki endişelerini dile getirdi.

Şunu söylemeliyim ki, İran tarafı endişelerle kendisini sınırlamayıp, kuzey sınırlarına yakın asker biriktirmektedir.

Azerbaycan ordusunun askeri tatbikatlarının özelliği dikkate alındığında, Türk-Azerbaycan ikilisinin provokasyon riski büyüktür”,- dedi Gevorgyan.

Ona göre, bu tandem bir dizi ekonomik sorun biriktirmiştir, Türkiye ise, aynı zamanda siyasi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şu anda çok zor bir durumda.

Ekonomik kriz iktidardaki rejimin mevzilerini vuruyor, muhalefet baskılara rağmen başkaldırıyor, Lira düşüyor.

“Başarısızlıklar dış dünyada da Erdoğan’a musallat oluyor.

Sudan, Fas, Tunus, Libya gibi, bir dizi Afrika ülkesinde pozisyon kaybediyor.

Macron’un son Irak ziyareti ve bölgeye Fransız asker konuşlandırılacağına ilişkin açıklamalar da Türkleri daha da endişelendirdi.

Afganistan’da da işler iyi değil”,- demektedir Gevorgyan.

Bakü’ye gelince, analistlere göre, Azerbaycan gelecek yıl petrol ve gaz ihracat sözleşmelerinin uygulanmasıyla ilgili sorunlarla karşılaşabilir.

Bu başarısızlıkların arka planında, Türkiye ve Azerbaycan bir şekilde koz elde etmek için şimdi zayıf bir nokta arıyorlar.

Bu anlamda, Ermenistan devletinin iç durumu dikkate alındığında, Ermenistan sınırı onlar için zayıf bir noktadır.

“Ermenistan’ın güney komşusu İran, tüm bunları çok iyi görüyor ve anlıyor.

İran ordusu, Türkiye ve Azerbaycan tarafından bölgeye getirilen çeşitli militanların varlığını hesaba katarak, geniş çaplı çatışmaların yeniden başlaması tehlikesinin büyük olduğunu fark ederek, sessizce ama kendinden emin bir şekilde birliklerini yoğunlaştırıyor”,- dedi Gevorgyan.

Üstelik militanlar sadece Orta Doğu’dan değil, Afganistan’dan da naklediliyor.

Bu bağlamda, Nadir Şah döneminde Afganistan’a sınır dışı edilen bazı “Azerbaycanlılar” hakkında, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in yaptığı son açıklama dikkat çekicidir.

Gevorgyan’a göre, Aliyev bu “Azerbaycanlı” ailelerden bazılarını çoktan getirmiştir.

Bu militanları “Afgan Azerileri” adı altında bu şekilde yasallaştırmaya çalıştığı açık.

Şarkiyatçıya göre, bazı verilere istinaden, Nahçıvan’da, Azerbaycan kontrolündeki Dağlık Karabağ topraklarında 8.000’e kadar aşırılık yanlısı bulunmaktadır.

Daha fazlasını göster
Back to top button