Azerbaycan ile İran arasında silahlı çatışma olasılığı düşük kalmaya devam ediyor
Alman Uluslararası İlişkiler ve Güvenlik Enstitüsü’nde (SWP) araştırmacı olan Hamidreza Azizi, Azerbaycan ile İran arasında çatışma olasılığının düşük olduğunu, ancak Dağlık Karabağ’da uzun süredir devam eden gerilimlerin geçen yıldan bu yana su yüzüne çıktığını bildirdi.
“Herhangi bir ani askeri tırmanış, Türkiye’nin katılımı tehlikesini getirebilir”,- dedi Azizi.
Azizi’ye göre, Türkiye’nin Güney Kafkasya’daki konumunun güçlenmesi İran’da endişe uyandırıyor.
İran’ın bölgesel ekonomik işbirliği vaatlerine rağmen, Türk şirketleri Dağlık Karabağ’daki yeniden yapılanma projelerinin aslan payını alarak, Tahran’ı saf dışı bıraktı.
İran askeri tatbikatlarının arifesinde ve sonrasında Türkiye, Pakistan-Azerbaycan askeri tatbikatlarına katıldı.
Azizi, ortak askeri tatbikatların İran açısından “bölgeye istikrar getirmeye yardımcı olmadığını” ve Pakistan birliklerinin katılımının, bölgeye diğer yabancı güçlerin davetinin bir işareti olarak görülebileceğini söyledi.
Ona göre İran, Türkiye ve Pakistan’ın katılımını, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki uluslararası hukuk uyarınca, kıyı dışı devletlerin askeri faaliyetlerini yasaklayan yükümlülüklerinin ihlali olarak görüyor.
Azizi, İran’ın güvenlik tehdidi olarak Türkiye’yi İsrail’le aynı kefeye koymadığını ve Azerbaycan ile yakın bağlarının yeni olmadığını söyledi.
Ancak Türkiye ile rekabet daha geniş bir stratejik bağlam kazanıyor ve İran, Dağlık Karabağ savaşından sonra Ankara’nın bölgede daha güçlü bir konuma geleceğine inanıyor.
Türkiye’nin, Çin’in ‘Tek Kuşak Tek Yol’ projesi gibi projelerle Doğu ve Batı arasındaki ticarette geçiş yolu olarak hizmet etme arzusuyla, İran’la doğrudan rekabete girdiğini kaydetti.
Ona göre, Ankara’nın Hazar Denizi’nde Azerbaycan ve Türkmenistan ile Avrupa’ya gaz geçişindeki rolünü geliştirmek için enerji işbirliği arzusu İranlı liderleri de endişelendiriyor.
İran, son zamanlarda Güney Kafkasya’daki sorunlarının çözümünde diplomatik yardım için Rusya’ya başvurdu.
Azizi, İran’ın Kafkasya’daki etkisini sürdürmesinin “tek yolunun” Rusya olduğuna inanıyor.
