Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’a göre, Ekim ayı başında Granada’da düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu zirvesi öncesinde barış sürecinde bir atılım kaydedilmesi için ciddi bir fırsat vardı.
Nikol Paşinyan, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’ne gelmeyi ve AB Konseyi Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı, Almanya Şansölyesi ve Başbakan ile Ermenistan ve Azerbaycan arasında barışın ve ilişkilerin tesis edilmesinin ilkelerini ifade eden ortak açıklamayı kabul etmeyi reddettiğini belirtti.
“Anılan ilke ve içerik hiç de yeni değildir ve 6 Ekim 2022 tarihinde Prag’da Fransa Cumhurbaşkanı, AB Konseyi Başkanı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı ve Ermenistan Başbakanı’nın katıldığı dörtlü toplantı sonucunda oluşmuştur. Bu ilkeler 2023 yılında AB Konseyi Başkanı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı ve benim Brüksel’de yaptığımız toplantılarda somutlaştırıldı ve bu ilkelerle ilgili kamuoyuna açıklamalar yapılıyor. İlkelerden ilki Granada Dörtlü Bildirgesi’nde şu şekilde ifade ediliyor: “Fransa Cumhurbaşkanı, AB Başkanı, Almanya Şansölyesi ve ben, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin, birbirlerinin egemenliğinin, sınırların dokunulmazlığının ve toprak bütünlüğünün karşılıklı tanınmasına dayalı olarak (Ermenistan’ın 29.800 kilometrekaresi ve Azerbaycan’ın 86.600 kilometrekaresi )normalleştirilmesine yönelik tüm çabalara bağlılığımızı Başkan Michel’in 14 Mayıs 2023 tarihli açıklamasında ve 15 Temmuz tarihli duyurularında belirtildiği gibi sürdürüyoruz. Güç kullanmama ve güç tehdidi ilkesine sıkı sıkıya bağlı kalınması çağrısında bulundular.”
Aynı prensip, AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in 14 Mayıs’ta Brüksel’de AB Konseyi Başkanı Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın ve benim katılımıyla gerçekleştirilen üçlü toplantının sonuçlarına dayanarak yaptığı açıklamada da ifade ediliyor.
“Ben ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı, 1991 Almatı Deklarasyonu’na ve sırasıyla Ermenistan’ın 29.800 kilometrekarelik ve Azerbaycan’ın 86.600 kilometrekarelik toprak bütünlüğüne kesin bağlılıklarını doğruladılar.” dile getirdi.
Ona göre, 15 Temmuz’da Brüksel’de AB Konseyi Başkanı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı ve Ermenistan Başbakanı’nın katılımıyla gerçekleştirilen üçlü toplantının sonuçlarının ardından AB Konseyi Başkanı Charles Michel yaptığı açıklamada bunu şöyle ifade etti: “Ermenistan ve Azerbaycan liderleri, Ermenistan topraklarının 29 bin 800 kilometrekare, Azerbaycan topraklarının ise 86 bin 600 kilometrekare olduğu anlayışından hareketle, diğer ülkenin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygılarını bir kez daha tam olarak teyit ettiler. “
“Bu anlaşmalardan sonra Ermenistan Cumhuriyeti’nin 86 bin 600 kilometrekarelik Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü tanıdığını defalarca kamuoyu önünde teyit ettim, ancak Azerbaycan Cumhurbaşkanı böyle bir açıklama yapmadı. Geçtiğimiz günlerde Ermenistan’ın toprak bütünlüğünü tanıdığını açıklamış ancak 29.800 rakamından bahsetmemesi bazı analistlerin Ermenistan’a karşı toprak iddialarını ilerletmek için özel belirsizlikler bıraktığından korkmasına neden olmuştur. Toprak bütünlüğünün belirli rakamlarla tanınması konusunda anlaşmaya varılması, ne Ermenistan’ın ne de Azerbaycan’ın birbirlerinin toprak bütünlüğünü tanırken belirsizliklere izin vermemesi için sağlandı: Örneğin, belirli bir ülkenin topraklarının bir kısmının aslında o ülkeye ait olmadığını söylemek” sözlerine ekledi.