Aliyev, 5’inci kez cumhurbaşkanı adayı olacak.
Kazanması durumunda, Aliyev hanedanlığı, Azerbaycan’ı 50 yıldan fazla yönetmiş olacak.
İlham Aliyev beşinci kez Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı görevine aday gösterilecek.
Ülkenin başlıca siyasi, fakat sürpriz olmayan bu haberi, iktidardaki partinin başkan yardımcısı Tair Budakhov tarafından, sadece Yeni Azerbaycan partisinin değil, tüm yurtseverlerin İlham Aliyev’i cumhurbaşkanlığı koltuğunda görmek istedikleri şeklinde duyuruldu.
“Yıllardır herkes, ‘Karabağ’ı kim özgürleştirirse o bizim ebedi cumhurbaşkanımız olacaktır’ dedi.
İlham Aliyev’in, 20 yıllık siyaseti, Azerbaycan halkına hizmet etmesi ve işgal altındaki toprakları özgürleştirmesiyle, bu görevi hak ettiğini düşünüyorum.
Her yurtsever Azerbaycanlı bu bakış açısına sahiptir”,- dedi Budakhov.
İktidar partisinin Aliyev’i cumhurbaşkanlığına aday gösterme niyetinin açıklanması, ülkenin eski lideri Haydar Aliyev’in ölümünün 20. yıldönümünde yapıldı.
2003 yılının tam da bu gününde İlham Aliyev Azerbaycan’ın iktidarını fiilen devralmıştı.
O zamana kadar Haydar Aliyev, 13 yılı Sovyet Azerbaycan’ın lideri olmak üzere, toplam 23 yıl boyunca Azerbaycan’ı yönetti.
Azerbaycan’da 20 yıldır iktidarın dizginlerini elinde bulunduran 61 yaşındaki Aliyev, geçtiğimiz hafta sürpriz bir karar alarak, 2025’e kadar beklemek yerine, iki ay içinde olağanüstü cumhurbaşkanlığı seçimlerine gitme kararı aldı.
Aliyev bu tür adımlarla defalarca yeniden seçilmesini kolaylaştırıyor.
Azerbaycan siyasi güçlerini şaşırtan bu ani kararın nedenleri, henüz resmi olarak açıklanmadı.
Aliyev yönetimi, geçmişte de planlanan tarihten önce ülke çapında bir oylama düzenleyerek, muhalefete seçim kampanyasına gerektiği gibi hazırlanma fırsatı vermemişti.
Şu ana kadar Azerbaycan’ın hiçbir siyasetçisi cumhurbaşkanlığı için Aliyev’e karşı mücadele etme niyetini açıklamadı.
“Musavat” partisi, mevcut cumhurbaşkanının, bu tür adımlarla defalarca yeniden seçilmesini kolaylaştırdığını iddia ederek, cumhurbaşkanının kamuoyunda tartışılmadan olağanüstü seçime gitme kararını kınadı.
“Bu kararla hükümet, ülkedeki siyasi muhalefetin ve değişim taraftarlarının yanı sıra, gözlem misyonlarının da seçimlere hazırlanmak olasılığını en aza indirmektedir”,- diye açıklayan muhalefet, hükümetin düzinelerce siyasi aktivist ve gazeteciyi tutuklayarak yeni bir baskı dalgası başlattığını öne sürerek, “yetkililerin bu sefer de demokratik seçimler düzenleme niyetinde olmadığı doğrulanıyor”,- diye vurguladı.
Aliyev, 2018’de Musavat’ın ve diğer muhalif güçlerin boykotunun ortamında, 7 yıllık bir dönem için bir kez daha cumhurbaşkanı seçilmişti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı’nın başlattığı anayasa değişiklikleriyle, ülke başkanının görev süresinin uzatılmasının haricinde, eşini ülkenin cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atama olanağı da tanındı.
Ondan önce de, anayasada yapılan bir değişiklikle, ikiden fazla cumhurbaşkanı seçilme engelini kaldıran Aliyev, teorik olarak Azerbaycan cumhurbaşkanlığı görevine istediği kadar aday olabilir.
Aliyev neden cumhurbaşkanlığı seçimlerinin planlanandan daha erken yapılmasını istiyor?
Aliyev neden cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yeni bir zaferi, planlanandan on beş ay önce kutlamak istiyor?
Onu acele ettiren nedir?
Olası rekabeti en aza indirmenin yanı sıra, aynı yıl parlamento seçimleri de planlandığı için, Aliyev’in acil duruma giderek, 2025 yılının siyasi takvimini hafifletmeye çalıştığı yönünde spekülasyonlar var.
Ayrıca Rus barış güçlerinin Karabağ’daki görev süresi 2025 yılında sona ermektedir.
Azerbaycan’ın uzun dönemli liderinin, Karabağ üzerinde tam kontrol sağladıktan sonra, benzeri görülmemiş derecede yüksek bir reytinge sahip olduğu bir dönemde, kendisi için en uygun koşullarda yedi yıllık bir görev süresi sağlamaya çalıştığı yönünde görüşler de var.
Bunun sonucunda son 30 yılda ilk kez, Karabağ’ın yeni sakinleri de Azerbaycan cumhurbaşkanını seçecek.
Siyaset bilimci Azer Gasimli’ye göre Aliyev, hem kendisi, hem de sonraki süreçler için kaygılı.
Gasimli, ülkenin sosyal sorunlarına dikkat çekerek, bu yıl Azerbaycan’da ekonomik büyümenin tüm BDT ülkeleri ile karşılaştırıldığında en düşük seviyede olduğunu kaydetti.
Onun deyimiyle “sosyal uçurum derinleşiyor, bunun sonucunda da toplumsal gerilim artıyor.”
Siyaset bilimciye göre Aliyev yönetimi, Karabağ’ın zaferini kalkınmaya dönüştüremedi, bunu yalnızca kendi meşruiyeti ve halk desteği için kullandı.
“Aliyev’in elinde iç siyasette kullanılabilecek hiçbir dış siyasi kartı kalmamıştır.
Karabağ meselesi bu kartın sonuncusuydu ve o da kullanıldı.
En önemlisi ise, 2025 yılında bile topraklarımızı terk etmeyecek olan Rus askeri birliğinin ülkemizde bulunmasıdır.
Bu da yetkililerin gücünü daha da azaltacaktır”,- dedi Gasimli, “Azatutyun”un Azerbaycan servisine.
“Seçim İzleme ve Demokratik Eğitim Merkezi” başkanı Anar Memmedli de, Aliyev’in elverişli jeopolitik durumdan ve Ermenistan’a karşı kazanılan zaferin getirilerinden yararlanmaya çalıştığı görüşünde.
“Hükümet, uluslararası toplumun dikkate almadığı mevcut jeopolitik durumda, rekabete dayalı olmayan seçimler düzenlemeyi planlıyor”,- dedi Memedli, “Turan”la yaptığı görüşmede.
