Azerbaycan’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin uluslararası medya yorumları
France 24’ün yazdığına göre, Petrol zengini ülkenin ana muhalefet partisi, Halk Cephesi’nin lideri Ali Karimli, “demokrasi taklidi” olarak nitelendirdiği oylamayı boykot etti.
Seçime katılan diğer altı aday ise, pek tanınmayan kişiler olup, Aliyev’i büyük bir devlet adamı ve başkomutan olarak öven kişilerdi.
Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nden bağımsız analist Gia Nodia, Aliyev’in zaferinin kaçınılmaz bir sonuç olduğunu söyledi.
Bu seçimlerde “en ufak bir rekabet belirtisi ve entrika yoktu.”
Azerbaycanlı yetkililer son aylarda bağımsız medya üzerindeki baskıyı artırdı ve üst düzey yolsuzlukları açığa çıkaran çok sayıda eleştirel gazeteciyi tutukladı.
ABC News’e göre, Azerbaycan’ın iki ana muhalefet partisi Müsavat ve Azerbaycan Halk Cephesi oylamaya katılmadı ve bazı muhalefet üyeleri, Çarşamba günkü oylamada hile yapılmış olabileceğini söyledi.
Müsavat lideri Arif Hajili Associated Press’e, demokratik olmadığı için partisinin seçimlere katılmayacağını söyledi.
Halk Cephesi lideri Ali Karimli, kamuoyunda tartışılmadan yapılan erken seçim çağrısının, yetkililerin siyasi rekabetten korktuğunu gösterdiğini söyledi.
Politico’nun belirttiğine göre, Freedom House’a istinaden, Azerbaycan dünyanın en az özgür ülkeleri arasında yer alıyor ve “seçimler 1990’ların başından bu yana uluslararası gözlemciler tarafından güvenilir veya rekabetçi görülmüyor.”
Oylamadan önce en az 13 bağımsız gazeteci gözaltına alındı ve tutuklama dalgaları muhalif isimlerin ve eleştirel akademisyenlerin hapse atılmasına yol açtı.
Bu haftanın başlarında Uluslararası Af Örgütü, Azerbaycan’da “sivil topluma ve hukukun üstünlüğüne yönelik yaygın ve koordineli bir saldırı” konusunda uyarıda bulundu.
Ülkedeki muhalefet aktivistleri, anket çalışanları ile seçim gözlemcileri arasındaki çekişmelerin yanı sıra, birden çok kez oy kullandığı iddia edilen kişiler arasındaki çekişmeleri gösteren, doğrulanmamış videolar yayınladı.
Associated Press, “Aliyev’in seçilebileceği dönem sayısında herhangi bir sınırlama yok ve diğer altı adaydan gerçek bir muhalefet gelmedi, bunlardan bazıları daha önce onu açıkça övmüştü.
Aliyev’in iktidarda olduğu dönem, siyasi tartışmaları kısıtlayan ve giderek katılaşan yasaların uygulamaya konması ve cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi de dâhil olmak üzere, muhalif isimlerin ve bağımsız gazetecilerin tutuklanmasıyla damgasını vurdu”,- diye yazmaktadır.
Eurasianet, “Azerbaycan’daki cumhurbaşkanlığı seçimleri tamamen öngörülebilir bir sonuca, görevdeki Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in bir grup sahte rakibe karşı yankılanan bir zaferine yol açtı.
Tahmin edilebileceği gibi düzinelerce oy verme merkezinde aynı eski yöntemlerin kullanıldığına dair yaygın kanıtlar mevcuttu.
Bu yöntemlerden biri atlıkarınca oylamasıdır.
Aynı seçmenlerin, birden fazla oy verme merkezinde oy kullanmasına izin verilir.
Bugünkü görüntülerde aynı kişilerin başkent Bakü’deki farklı sandıklarda oy kullandığı görüldü.
Bir diğer yöntem olan oy pusulalarının sandığa doldurulması ise, güvenlik kameralarıyla kaydedildi.
İki karede, bölge seçim komisyonu üyelerinin oy sandıklarına çok sayıda oy pusulası doldurduğu görülüyor.
Oy verme merkezlerine kurulan kameralar, halkın seçimleri, Merkezi Seçim Komisyonu’nun (MSK) web sitesi üzerinden izlemesine olanak sağlamasını amaçlamaktaydı.
Ancak bu kameralar, ülke çapındaki 6.300 sandıktan yalnızca 1.000’ine yerleştirildi.
Sahadaki gazeteciler ayrıca sandıkların yerleştirildiği yerlerde ve çevresinde internet erişiminde sorunlar yaşandığını bildirdi.