Hindistan-İran-Ermenistan üzerinden mal taşımacılığı daha güvenli
Hindistan ile İran arasında Çabahar limanının yönetimine ilişkin uzun vadeli anlaşma birkaç ay önce imzalandı.
Anlaşma 10 yıllıktır.
Bu projede Ermenistan’ın da önemli bir rolü var.
Ayrıntılar henüz açıklanmadı, ancak “Barış Kavşağı” projesi çerçevesinde Ermenistan’ın Hindistan ve Körfez ülkelerine erişiminin özellikle önemli olduğu açık.
Profesyonel alanda politik ve ekonomik yönelimi ayırmamaya çağırıyorlar, fakat bir riskin de bulunduğunu, kargonun Azerbaycan üzerinden Karadeniz’e ulaşabileceğini de hatırlatıyorlar.
Elbette Ermenistan hem İran, hem de Hindistan için daha emniyetli, daha güvenli bir ülke.
Hindistan, İran, Ermenistan, Gürcistan, Rusya, Karadeniz’e çıkış projesi yavaş yavaş gerçeğe dönüşüyor.
Basra Körfezi’ni Karadeniz’e bağlayan uluslararası transit altyapısında, Ermenistan üzerinden yük taşımacılığı daha güvenli ve güvenlidir.
Ermenistan’ın uluslararası bir geçiş ülkesi haline gelmesi sadece Ermenistan için değil, diğer iki taraf için de faydalıdır.
Ermeni tarafı, Ermenistan, İran ve Hindistan’ın katılımıyla bir ticaret yolunun başlatılması konusunu görüşüyor.
Henüz ayrıntılar açıklanmadı, ancak Ermenistan’ın Hindistan ve Körfez ülkelerine girişinin önemli olduğu açık.
Hindistan, Çabahar limanının yönetimi konusunda İran’la uzun vadeli bir anlaşma imzaladı.
Anlaşma 10 yıllık olup, India Ports Global Ltd. & Ports tarafından imzalanmıştır.
Bu hamle, bölgeyi önemli ölçüde etkileyecek, İran’a yönelik önemli bir jeopolitik adım olarak görülüyor.
Hindistan tarafı yatırım yaparak, Kuzey’e mal taşımak için lojistik merkez haline gelecek.
Ekonomist Suren Parsyan, “Ermenistan da sürece katılmaya, orada temsil edilmeye ve ayrıca belirli ayrıcalıklar ve imkânlar elde etmeye çalışıyor.
Ermenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Vahan Kostanyan, daha önce 2023 bütçesinin uygulamasını Meclis’te sunarken, Çabahar limanı projesine entegrasyon konusunun, artık pratik aşamaya girdiğini belirtmişti.
“Barış Kavşağı vizyonunda Hindistan’a ve Körfez ülkelerine erişimimiz çok önemli destinasyonlardır.
Bu, Ermenistan’ın ihracat pazarlarının Ermenistan hükümeti tarafından çeşitlendirilmesi sürecini ifade ediyor.
Bu, Ermenistan Cumhuriyeti ile Orta Asya arasında daha sorunsuz bir iletişimin sağlanması açısından da önemlidir.”
Ermenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Ermenistan Hükümeti bünyesinde Ekonomi Bakanı başkanlığında bir çalışma grubunun kurulduğunu bildirdi.
“Çabahar’da ayrı bir gümrük müdürlüğü mü kurulacak, yoksa mevcut Hindistan gümrük idaresi mi kullanılacak, görüşmeler ve araştırmalar sürüyor.
Nihai kararlar da birkaç ay içinde verilecek.”
Ekonomist Suren Parsyan, “Kuzey-Güney” projesinin ağırlıklı olarak Hindistan tarafının girişimiyle St. Petersburg’da imzalandığını vurguluyor.
Bu, Hindistan’ı St. Petersburg’a bağlayacak bir yol haritası olarak değerlendirilebilir.
Bu dönemde çeşitli projeler görüşüldü, hatta bu yollardan birinin Ermenistan’dan geçmesi planlanıyor.
Lakin buna paralel olarak “Kuzey-Güney”in Azerbaycan’dan geçme ihtimali de görüşülüyor.
“Bu projeyi hazırlayanlar, özellikle Rusya ve İran, bunu asıl proje olarak görüyorlar.
Ermenistan örneğinde, Azerbaycan’a güvenmedikleri ve sorun yaşamamaları için alternatif bir yol bulmaya çalıştıkları göz önüne alındığında, proje Hindistan tarafı ve kısmen İran tarafı için temel ve öncelikli kabul ediliyor.
Bu bağlamda sıklıkla görüşmeler yapılıyor ve projeler öne sürülüyor.
Ancak şu ana kadar somut bir şey kaydedemedik, hâlâ çalışma görüşmeleri var.
Ekonomist Suren Parsyan, görüşmeler bağlamında en güneyde olmak üzere “Kuzey-Güney” çalışmalarını iki İranlı kuruluşun yürüttüğünün altını çiziyor.
Geçtiğimiz sonbaharda İran Yollar ve Şehircilik Bakanı Ermenistan’dayken anlaşma imzalandı.
İranlı şirketler Vardanidzor’dan tünel çıkışına kadar uzanan (yaklaşık 11 km) yolun inşaatına da katılacak.
Parsyan’a göre Hindistan tarafı da Ermenistan’la ilgileniyor
“Hindistan tarafı da oldukça ciddi bir şekilde ilgileniyor.
Hindistan diplomatik ve ekonomik bağları harekete geçirdi, ancak şu anda Hindistan tarafıyla somut yatırım projelerimiz yok.
Oldukça iyi bir trend var, tüm bunların bir proje, bir program haline gelmesi ve hayata geçirilmesi gerekiyor.
Şu anda işbirliğinin ne kadar sürede hayata geçeceği belli değil.
Sadece arzu değil, imkân da önemlidir.
Ermenistan-İran-Hindistan işbirliği sonucunda Ermenistan’ın ekonomik imkânları artacaktır.
Ticaret ve ulaşım akışları artacak, bu da Ermenistan’ı transit ülke haline getirecek.
Erivan, Hindistan ve İran’ı Karadeniz’deki Gürcistan limanları üzerinden Avrupa’ya bağlayacak ve tersine, AB’yi Hindistan’a bağlayacak ve Ermenistan topraklarından geçen koridor, Hindistan’ın, Karadeniz limanlarına daha kısa bir yoldan erişmesine olanak tanıyacak.
Yıllık 30 milyon tona kadar kargo akışı gerçekleştirilecektir.”
Ekonomist, bunların küçük bir kısmının bile Ermenistan’dan geçmesi halinde sonucun harika olacağını belirtiyor.
