Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Ermenistan’ın, Azerbaycan’ın büyük kısmı ile Nakhicevan arasında Ermenistan üzerinden demiryolu ve otomobil iletişiminin sağlanması da dahil olmak üzere, geliştirdiği “Barış Kavşağı” projesi çerçevesinde bölgedeki ulaşım bağlantılarının açılmasına hazır olduğunu duyurdu.
“Bu süreci durduran ne? Sorun şu ki, tüm ortaklarımız sunduğumuz fırsatlardan yararlanma eğiliminde değil. Özellikle “Barışın Kavşağı” projesinin 9 Kasım 2020 tarihli üçlü açıklamanın mantığına ne kadar uyduğu veya uyduğu sorusu çokça tartışılıyor. Son dönemde bu konudaki tartışmalar yoğunlaşmış, 9 Kasım 2020 tarihli üçlü açıklamanın Ermenistan topraklarında bu iletişimin güvenliğinin üçüncü güçler tarafından mı yoksa üçüncü ülkeler tarafından sağlanması gerektiğini mi ima ettiği ortaya konulmaya çalışılıyor. Hemen belirteyim ki böyle bir algının gerçeklikle hiçbir alakası yoktur.” dedi.
Başbakan, söylenenleri daha geçerli kılmak için 9 Kasım 2020 tarihli üçlü açıklamanın dokuzuncu maddesinden alıntı yaptı. “Ermenistan Cumhuriyeti, vatandaşların, araçların ve yüklerin her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek amacıyla Azerbaycan Cumhuriyeti’nin batı bölgeleri ile Nakhicevan Özerk Cumhuriyeti arasındaki ulaşım iletişiminin güvenliğini garanti eder.”
“Gördüğünüz gibi 9 Kasım’daki üçlü açıklamada, Ermenistan toprakları üzerinden Ermenistan’a bölgesel iletişimin açılmasında güvenlik işlevi ve güvenlik garantörü rolü saklı tutuldu. Bu açık, halka açık bir metindir ve başka türlüsü olamaz, çünkü egemen bir ülkenin topraklarında güvenliği başka bir ülkenin sağlaması mantıksızdır. Bazı uluslararası ortaklar, 9 Kasım’daki üçlü açıklamaya atıfta bulunarak, 9 Kasım’daki üçlü açıklamada bulunmayan şeyleri sunmaya çalışıyor.Peki bu açıklamada ne yok? Mesela Ermenistan’ın herhangi bir bölgesinin başka bir ülke tarafından kontrol edilmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Üçlü deklarasyonda böyle bir hüküm kesinlikle yok. Ermenistan’ın kendi egemen topraklarındaki yargı yetkisinin gümrük, bitki sağlığı ve diğer kontroller açısından herhangi bir şekilde sınırlandırılması anlamına gelecek bir hüküm bulunmamaktadır. Böyle bir hüküm kesinlikle yoktur ve olamaz.
9 Kasım 2020 tarihli üçlü açıklamanın Azerbaycan’ın büyük kısmı ile Nakhicevan arasındaki bağlantının sağlanmasına yönelik olduğu gösterilmeye çalışılırken, ilgili madde şöyle başlıyor: “Bölgedeki tüm ekonomik ve ulaşım bağlantıları açılıyor.” Azerbaycan’ın ana kesimi ile Nakhicevan arasındaki bağlantı dokuzuncu maddenin alt içerik hükmü olup, o maddenin ana içeriği bölgenin tüm ekonomik ve ulaşım bağlantılarının blokajının kaldırılmasına ilişkindir.” şeklinde konuştu.