İranlı uzmanlar, Azerbaycan’ı Syunik’ten Nakhicevan’a bağlama konusunda geniş kapsamlı hedeflerin bulunduğunu belirtiyor. Bakü, Ermenistan’ın Syunik üzerinden sözde bir “koridor” oluşturması konusunda ya ısrar etmeye ya da onu tehdit etmeye devam ediyor. Bakü’den bir başka yanıt da Ermeni yaklaşımlarına yanıt olarak altyapı blokajının kaldırılması bağlamında geldi. Ancak Bakü bu sefer tehdit etmedi, alternatiflerini anlattı.
Yetkili Yerevan, Azerbaycan’ın Nakhicevan’a bağlantı yolu sağlamaya hazır olduğunu bir kez daha açıklıyor ve bu yolun Ermenistan Cumhuriyeti yasalarına uygun olarak Ermenistan Cumhuriyeti’nin yetkisi altında çalışması gerektiğini açıklıyor. Bu yaklaşımın Ermenistan Başbakanı tarafından “Yerevan Diyaloğu” diplomatik forumu sırasında tekrar teyit edilmesi Bakü’de gözden kaçmadı. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Basın Sözcüsü Hacızade, Azerbaycan’ın İran toprakları üzerinden ulaşım bağlantılarının açılması konusunda müzakereler yürüttüğünü duyurdu.
Ona göre, eğer Ermenistan bu tutumunda ısrar ederse, Azerbaycan’ın alternatif seçenekleri vardır ve bunlardan biri de İran topraklarıyla bağlantıdır.
İranolog Emma Begijanyan, “Radiolur” ile yaptığı görüşmede, Azerbaycan’ı Syunik üzerinden Nakhicevan’a bağlayan yol konusunun, Bakü ve Türkiye için uzun vadeli hedeflere giden projenin bir parçası olduğunu, çünkü Azerbaycan’ı İran üzerinden Nakhicevan’a bağlayan yolun hala devam ettiğini garanti ediyor. bugün çalışıyor.
“Karayolu şu anda çalışıyor ve o karayolu üzerinden Türkiye’den mal taşınıyor, aynı şekilde Azerbaycan-Nahcivan’a da mal taşınması organize ediliyor ve oldukça hareketli bir yol ama onların daha geniş kapsamlı hedefleri var.”
İran topraklarından geçen otoyolun İran’ın yargı yetkisi ve kanunları kapsamında işlediği dikkat çekiyor ancak Ermenistan örneğinde Syunik’ten geçen yolun kontrolü konusu tartışma konusu. İranlı uzman Emma Begijanyan, Rusya-Azerbaycan iddialarını Rusya-Türkiye hırslarına bağlıyor.
“İran zorlanamaz. Rusya’nın artık buna ihtiyacı var, gazını Ukrayna üzerinden ihraç edemiyor, Azerbaycan üzerinden ihraç etmek istiyor ve artık stratejik çıkarları onun için önemli. Belki yarın stratejik çıkarlarına zarar verir ama şu anda zor durumda oldukları ve taktik çıkarları bunu gerektirdiği için Ermenistan’ı feda etmeye hazırlar. Yol açılırsa ve Ruslar iki yıl durursa Türkler ve Azerbaycanlılar Rusları buradan çıkaracaktır.”
İranolog Arman Vardanyan’a göre Syunik üzerinden sözde “koridor” kurma mücadelesi devam ediyor ve bu mücadele şimdiden tehdit biçimine büründü.
“Syunik koridoru meselesinin hayata geçirileceğinden çok emindiler. Hatta Aliyev’in savaştan hemen sonra Ermenistan’la anlaşmaya varmak zorunda olmadığı, Ermenistan’ın sorunlarını çok sakin bir şekilde çözecekleri konusunda uzlaştığını, Rusya’nın Güney Kafkasya Demiryolları ile anlaşmaya devam ettiğini hatırlıyorum, çünkü Ermenistan’ın demiryolu ağı imtiyaz yönetimi esasına göre Rus tarafı tarafından işletilmektedir.” dedi.
İranlı uzman, Azerilerin Syunik’ten geçen yola ilişkin fikirlerinin Ermenistan’ın canlılığını zayıflatmayı amaçladığına inanıyor.
“Rusya ile uygulamak istedikleri seçenek, eğer uygulanırsa, Ermenistan’ı İran’dan ayırıp siyasi anlamda daha yaşanmaz bir ülke haline getirebilirler, ayrıca Ermenistan’a ek baskı uygulayabilirler, İran örneğinde, doğal olarak bu fırsatlara sahip değiller.” dile getirdi.
Uzman, koridora ilişkin mevcut çelişkilerin, Rusya, Türkiye ve Azerbaycan’ın öngördüğü senaryoda koridor hedefinin gerçekleşmesine imkan vermeyeceğine inanıyor.
