Yerevan, Şirak, Ararat, Armavir, Kotayk, Gegharkunik. “Eurovote” Avrupa’ya gitmek isteyen yerleşim birimlerini en aktif olanlardan başlayarak sıralamıştır. Bu kez girişimin itici gücü gençler değil. “Avrupa Ermenistanı” Partisi Başkanı Tigran Khzmalyan, imzacıların 45-50 yaş ve üzeri kişiler olduğunu söylüyor.
“18 ila 25 yaş arası gençler belki de en pasif kitleydi ve bu elbette endişe verici çünkü örneğin komşu Gürcistan’da demokratik reformları destekleyenlerin gençler olduğunu görüyoruz.”
Ancak gençlerin yardımı olmadan bile girişim, planlanan iki ay yerine bir ayda gereken 50 bin imza yerine 60 bin imza topladı. Şimdi öncüler 14 Kasım’ı bekliyor. Merkezi Seçim Komisyonu imzaların geçerliliğini doğrulama sürecini ancak o günden itibaren başlatabilir. Eurovote’un MSK’daki imza toplama merkezinin yetkili temsilcisi Artak Zeynalyan, bunun kanunun gereği olduğunu söylüyor.
“Bu süre sabittir, kısaltılamaz, asgari 60 günlük sürenin sağlanması merkezi seçim komisyonunun ve devletin sorumluluğundadır.”
Tasarı komisyonda onaylandıktan sonra meclise gidecek. Önce sınıf komitesinde, ardından genel kurulda tartışılacak. Zeynalyan, projenin yasalaşması durumunda Avrupa’ya gitmenin sadece günümüz hükümetlerinin değil, gelecekteki tüm hükümetlerin sorumluluğunda olacağını söylüyor.
“Her yasa, hukuki bir belge olmanın yanı sıra siyasi bir belgedir. Bugünkü otoritelerin, yani siyasi çoğunluğun Avrupa Birliği’ne üyelik yönünde belli bir gidişatı var ama bu, günümüz otoriteleriyle, siyasi çoğunluğun iradesiyle alakalı. Yasa çıkarsa bu zaten tüm yetkililerin sorumluluğunda olur.”
Ancak parlamento çoğunluğu AB üyeliğine ilişkin olumlu mu yoksa olumsuz bir tutuma mı sahip olacaklarını hâlâ bilmiyor. “Sivil Sözleşme” Partisi Sekreteri Artur Hovhannisyan, konunun parlamentoya ulaştığında ele alınacağını açıkladı. Başlatıcı gruptan Tigran Khzmalyan, parlamentonun tasarıyı kabul etmemesi halinde b planına hazırlanacağını söylüyor.
“Parlamento, altını çizdiğim için sunduğumuz tasarıyı reddederse, insanlar bir başvuru, bir talep, bir talep altında değil, hukuk ekibimizin bütün bir format ve olay takvimi hazırladığı bir yasa tasarısını imzalıyorlar.
“Ermenistan’ın Avrupa Birliği’ne katılım sürecinin başlatılmasına ilişkin yasa tasarısı” olarak adlandırılan yasa tasarısının parlamento tarafından reddedilmesi durumunda 2. aşamaya geçeceğiz. 300 bin imza toplayacağız çünkü mevcut yasaya göre bu durumda Ulusal Meclis’in veya hükümetin görüşü dikkate alınmaksızın referandum yapılması zorunlu olacak.”
Yasaya göre, parlamentonun tasarıyı kabul etmemesi ve inisiyatif grubunun 300 bin imza toplama yoluna gitmesi halinde, ilk turda oy kullananlar yeniden oy kullanma hakkından mahrum kalacak. Khzmalyan’a göre Ermenistan, bu yılın sonunda olmasa da 2025’te eninde sonunda Avrupa entegrasyonuna evet diyecek.
“Sonuçta tarih söylemeden elbette olumlu olur, çünkü uluslararası gelişmelerin mantığı bu, Kasım 2024’te olur mu, olmaz mı diyemem. Bu onlara bağlı. Onlara demokrasinin itibarını koruma fırsatı veriyoruz.”
Ermeni Eurovote imza toplama kampanyası 14 Eylül’de başladı. Başlatıcı 10 kuruluştan 3’ü parlamento dışı partiler, 7’si ise kamu kuruluşlarıdır. “Ermenistan’ın Avrupa Birliği’ne katılımına ilişkin referandum” konulu konferansta, öncü “Cumhuriyet” partisi başkanı Aram Sarkisyan, girişimin tek bir amacı olduğunu söyledi.
Başbakan Paşinyan, geçtiğimiz Ekim ayında Strazburg’da Avrupa Parlamentosu önünde yaptığı konuşmada, “Ermenistan, AB’nin mümkün gördüğü ölçüde AB’ye yakın olmaya hazırdır” demişti. Temmuz ayında düzenlenen “Ermeni Demokrasi Forumu” sırasında Başbakan, AB’nin Ermenistan’ı kabul etmeye hazır olup olmadığını bilmediğini açıkladı.
Ermenistan Başbakanı, Ermenistan’ın AB’ye en üst düzeyde yaklaşma yönündeki siyasi iradesini teyit ettiğini defalarca vurguladı. Paşinyan’ın Strasbourg’daki açıklamasından aylar sonra, bu Mart ayında Avrupa Parlamentosu, Avrupa Komisyonu ve Konseyi, Brüksel ile işbirliğini genişletme konusunda Yerevan’ı desteklemeye çağıran özel bir kararı kabul etti. Paşinyan ayrıca Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen kararın Ermenistan’da kamuoyunda tartışma konusu olması gerektiğini de söyledi.
