Suriye tarihin yeni bir dönemine giriyor. İsyancı muhalefet figürü Colani’nin ülkedeki duruma hakim olmasının üzerinden bir gün geçti. Liderliğini yaptığı HTŞ hareketinin, yarım asırdan fazla Suriye’yi yöneten Esad rejimini devirmesi yalnızca on gün sürdü. Suriye’nin yeni lideri Colani’nin adı şimdiden hem halkın sevincine hem de uluslararası ilgiye konu oldu. Bu aşamada Suriye’nin kaderini kim şekillendiriyor ve analistlerin yeni çatışmalar öngördüğü bu ülkeyi neler bekliyor?
Daha önce nispeten bilinmeyen bu figür kimdir ve taraftarlarının gerçekçi, muhaliflerinin ise fırsatçı olduğunu düşündüğü 42 yaşındaki Colani neyle tanınıyor?
2003 yılında henüz 21 yaşındayken Irak’ta Amerikalılara karşı savaşmak üzere “El Kaide”ye katıldığı biliniyor. 2016 yılında Irak’taki Amerikan güçleri onu 5 yıl hapis cezasına çarptırdı. 2011 yılında cezaevinden çıktıktan sonra Suriye’de iç savaş patlak verdiğinde, El Kaide’nin Suriye şubesi El Nusra Cephesi’ni kurdu ve bu örgüt daha sonra Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) adını aldı.
Colani, 2016 yılında El Kaide ile bağlarını kopararak daha pragmatik ve ılımlı bir tutum benimsedi. Yeni imajda aşırılıkçı kelime dağarcığı değişti ve Colani, Batı’ya yönelik saldırılara karşı sesini yükseltmeye başladı.
O dönemde ismiyle ilgili bir skandal çıktı. Colani, “silah arkadaşlarını satmak ve yabancı savaşçılar hakkındaki bilgileri Batı’ya satmak ve böylece ABD liderliğindeki koalisyonun onları ortadan kaldırmasına yardım etmekle” suçlandı.
Colani, 2017 yılında Suriye’nin kuzeyinde faaliyet gösteren tüm İslamcı-radikal grupları, İdlib yönetimini devralan “Heyet Tahrir eş-Şam” örgütüne katılmaya zorladı.
Colani röportajlarında İslam kanunlarını azınlıklara dayatmayacağına söz veriyor ve onların koruyucusu olduğunu garanti ediyor.
Buna rağmen insan hakları savunucuları onun örgütünü etnik azınlıklara karşı savaş suçu işlemekle suçluyor.
ABD, 2018’de Heyet Tahrir eş-Şam’ı terör örgütü olarak tanıdı ve Colani’nin başı için 10 milyon dolar ödül vaat etti. AB, BM ve Türkiye de Beşar Esad’ı deviren örgütü terör örgütü olarak tanıdı.
Dün Şam’ın ele geçirilmesinden saatler sonra Julani’nin destekçileri onu Şam’da “Allah Ekber”, “Allah büyüktür” sloganlarıyla karşıladılar. Destekçilerine bir konuşma yaptı.
Hareketin başarısı, analistler tarafından yalnızca ekonomik gerileme ve siyasi baskılardan kaynaklanan halkın memnuniyetsizliğiyle değil, aynı zamanda başta Türkiye olmak üzere Esad rejimini devirmekle ilgilenen dış güçlerin desteğiyle de belirleniyor. Rus ve Batılı analistler bu değişikliğin Suriye’nin siyasi haritasında köklü bir değişikliğin başlangıcı olabileceğini belirtiyor.
İsrail, Şam’a saldırarak topraklarını genişletme sürecini çoktan başlattı ve ülkenin kuzeyinde Türk yanlısı güçlerle ABD himayesindeki Kürt gruplar arasında şiddetli çatışmalar başladı. Telegram kanalları, Kürt bölgelerinde Türk yanlısı İslamcıların gerçekleştirdiği sivil katliamlarına ilişkin bilgiler yayıyor.
