“Infoteka24” portalı, İran’ın Türkiye ve Azerbaycan sınırında, artan vergi ve yakıt fiyatları bahanesiyle yaşanan gerilimin arka planına karşı, Ankara ve Bakü’nün gerçek hedeflerinin çok daha fazlası olduğuna inanan İranlı uzman Ehsan Movakhedian ile görüştü.
Soru: İran, Türkiye ve Azerbaycan sınırında neler oluyor?
Cevap: İran akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele etmek istiyor.
Lakin buradaki sorun daha çok Türkiye’de.
Türkiye’ye yardım eden Bakü ise, İran’ın Nakhicevan üzerinden Avrupa’ya geçiş yapmaması için Nakhicevan’daki sınırını kapattı.
İran da akaryakıt kaçakçılığıyla mücadeleye olanak tanıyan “Dolu depo” konusunda çok uygun bir yasa geliştirdi ancak bu karardan endişe duyan Türkiye, İran tırlarına yüzde 115 oranında vergi koydu.
Bu ücreti arttırmanın asıl amacı nedir?
Gerçek şu ki, İran üzerinden veya şimdi istedikleri gibi Ermenistan üzerinden Azerbaycan’a geçen Türk TIR’ları ucuz, sübvansiyonlu akaryakıtla dolduruluyor, fazla yakıtı kalınca da onu kaçırıyorlar.
Yeni yasaya göre İran’dan çıkan İranlı ve yabancı tırların, ya depoyu tamamen doldurması, ya da eşdeğer tutarı ödemesi gerekiyor.
Projeyle motorin kaçakçılığının önlenmesi amaçlanıyor.
Böylece İran sorunu çözmeyi teklif ediyor.
Ancak Türkiye bu kararı tanımıyor.
Ülkenin cumhurbaşkanı, Türkiye’nin İran kamyonlarından akaryakıt için litre başına 28 bin 64 lira talep ettiği ve İran’da yakıt çok daha ucuz olduğu için, İranlı sürücüler bu koşullar altında Türkiye’ye gitmeyi reddediyor.
Soru: Sizce Türkiye ve Azerbaycan hangi hedefi takip ediyor?
Cevap: Bana göre Türkiye ve Azerbaycan’ın tam mutabakatla attığı adımlar, İran mallarının Türkiye ve Azerbaycan üzerinden Avrupa’ya geçişini engellemeye yönelik ilk çabalardır.
Böyle bir durumda İran’ın, Türkiye ve Azerbaycan’dan gelebilecek ihlal ve rahatsızlıklardan kurtulmak için bir an önce Ermenistan ve Gürcistan üzerinden rotayı oluşturup, optimize etmesi gerekiyor.
Bakü ve Türkiye rejimlerinin tam bir koordinasyon içinde hareket ettiği ortadadır.
Amaçları İran’ı jeopolitik olarak boğmak, engellemek, böylece İran ekonomisini yeni sorunlarla karşı karşıya bırakmaktır.
Böylece, “Zangezur Koridoru”nu alıp, Ermenistan topraklarını işgal etmek için İran üzerinden baskı yapmak istiyorlar, fakat bunu yapamayacaklar, İran buna asla izin vermeyecek.
Soru: İran toplumunun bu konudaki konumu nedir?
Cevap: İran halkı bu konuda tam bir dayanışma ve birlik göstermektedir.
İran Hükümeti de kamyon şoförlerine destek sağlıyor.
Azerbaycanlılar ve diğer İranlılar da aynı konumdadır.
Özellikle Türkiye’de İranlı sürücülere yönelik tedbirlere yanıt olarak İranlılar, kendi topraklarında Türk sürücülere akaryakıt satışını durdurdu.
Artık herkes Ermenistan sınırını korumanın önemini anlıyor.
O zamana kadar Pan-Türkistler ve Bakü ve Türkiye’nin ajanları, İran’ın bu ülkelerdeki rotalarının daha uygun, daha rahat olduğunu, Avrupa’ya seyahat etmek için İran’ın neden Ermenistan’dan geçen yolu hala kullandığı konusunu ortaya atıyordu.
Lakin artık bu olayların ardından Türkiye ve Bakü’nün, İran’ın tüm kuzey sınırlarını ve Avrupa’ya giden tüm yollarını kontrol etmek istediği açık.
Artık İran’da, Türkiye ve Bakü’nün sahte propagandası başarısız oldu.
Artık onlara kimse inanmıyor, İran halkı daha da kenetlendi ve bu beni mutlu ediyor.
